Bản Tin

Hàng thủ công mỹ nghệ từ gỗ dừa “độc, lạ”

Ba dải đất cù lao Bến Tre thuộc vùng sinh thái nước lợ. Đây là điều kiện tuyệt vời về thổ nhưỡng cho họ nhà dừa sinh trưởng và phát triển. Người dân Bến Tre hàng mấy trăm năm qua không hề bỏ lỡ cơ hội đó. Mảnh đất này hiện nay có đến trên 70.0000 ha đất trồng dừa. Chiếm một diện tích gần 1/2 diện tích dừa cả nước. Ban đầu nông dân trồng dừa chủ yếu là lấy trái. Ngoài ra, thân dừa dùng để làm nhà. Như cột, kèo, đòn tay… Đồng thời, thân dừa còn sử dụng làm trụ sào đáy, làm hầm chống bom đạn trong chiến tranh hay bắt làm cầu qua mương, rạch… rất đắc dụng. Sau đó “người ta” mới nghĩ ra dùng gỗ dừa làm hàng thủ công mỹ nghệ để trang trí nội thất hay làm quà, biếu tặng. Nhưng nhiều thập niên qua, mặt hàng thủ công mỹ nghệ từ gỗ dừa phát triển không ngừng bởi nhu cầu thị trường thôi thúc, hấp dẫn.

Ngoài huyện Ba Tri ra, còn lại Tp. Bến Tre và các huyện khác có đến trên hai mươi cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ từ cây dừa. Các cơ sở lớn như Trường Ngân, Yên Thanh… ở Tp. Bến Tre, Hưng Tiến, Kim Tứ, Phúc Sang… ở huyện Châu Thành… Đa số các cơ sở đều có “vệ tinh” để thu mua nguyên liệu và “thông qua” khâu sơ chế, cũng như cung cấp thêm sản phẩm nhận gia công. Từ bàn tay, khối óc của nghệ nhân, hiện nay các cơ sở có đến trên hai trăm loại sản phẩm làm mê hoặc khách hàng. Từ các đồ gia dụng, như: tô, chén, dĩa, dao, lược, bộ tách, khay, ấm trà… làm từ thân dừa lão, nghệ nhân còn sử dụng gáo dừa, chà dừa làm chụp đèn trang trí nơi nội thất, quán ăn, nhà hàng, khách sạn…. Trái dừa khô được nghệ nhân tạo dáng nhiều loài thú. Cả cọng lá dừa cũng được tận dụng làm giỏ cắm hoa, đựng trái cây… Tất cả được tạo nên sự thân thiện, gần gũi mới thiên nhiên, môi trường. Có máy móc hỗ trợ thay cho sức người, mỗi ngày có thêm một số sản phẩm được chạm trổ hoa văn, họa tiết hoặc hình tứ linh: Long, lân, quy, phụng… Nên tiến độ vừa nhanh vừa đạt đến độ thẩm mỹ cao.  Độc đáo là cơ sở Mộc Lan ở Hưng Nhượng, huyện Giồng Trôm, dùng gáo dừa (đưa hình bản đồ Việt Nam, đường nét rất tinh tế) để ốp dán tường nhà thay cho gạch men, mỗi ngày càng được nhiều khách hàng ưa chuộng. Giá thành dao động từ năm trăm đến sáu trăm ngàn đồng một mét vuông. Sản phẩm này đã đăng ký bản quyền và đã có mặt nhiều thị trường lớn, như Tp.Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Hải Phòng… Gỗ dừa chưa dừng lại ở đó, năm 2012 họa sĩ Lê Dân và nghệ nhân Võ Văn Bá đồng chế tác ra 27 loại nhạc cụ dân tộc. Đây là bộ đàn làm từ dừa đầu tiên ở Việt Nam. Sản phẩm này được Giáo sư – Tiến sĩ âm nhạc Trần Văn Khê (lúc sinh thời) khen ngợi và Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam xác lập, vinh danh bời sự lạ mắt, kỳ thú.

Nhiều năm qua, loại hàng mỹ nghệ này không những phục vụ cho khách du lịch, hay gửi đi nhiều nơi trong nước mà nó đã khẳng định thương hiệu, mở rộng mạng lưới phân phối ra thị trường thế giới. Như Malaisia, Philipins, Hàn Quốc, Mỹ, Anh, Thụy Sĩ… Bên cạnh, nhiều đối tác nước ngoài đến họp đồng mua về cũng rất lớn. Đồng thời các sản phẩm đều “có mặt” ở các hội chợ thương mại – du lịch trong và ngoài nước một cách đàng hoàng, ấn tượng. Từ đó, hằng năm thu về một số ngoại tệ cho địa phương đáng kể. Ngoài ra, sản phẩm còn thu hút du khách đến Bến Tre nhiều hơn. Vậy nên dọc theo các con đường, hay khách sạn, siêu thị… ở Bến Tre nơi nào cũng bày bán giăng giăng loại sản phẩm vô cùng sinh động này. Điển hình nhất là Khu du lịch Cồn Phụng ở xã Tân Thạch, huyện Châu Thành. Nơi chiếc nôi của loại sản phẩm độc đáo này. Nhưng làm nên thương hiệu, thổi hồn vào những sản phẩm đầu tiên là những nghệ nhân của cơ sở Trường Ngân.

Sự sáng tạo của nghệ nhân làm nên sản phẩm đặc trưng, có sắc thái riêng cho xứ Dừa, đã góp phần tạo nên giá trị toàn diện, đa dạng, phong phú từ vật chất đến tinh thần. Qua đó, càng tôn thêm chuỗi giá trị văn hóa dừa Bến Tre, được du khách gần xa thích thú. Đây là một trong những thế mạnh của xứ Dừa luôn được bảo tồn cũng như cơ quan chức năng tạo điều kiện để ngành nghề truyền thống “độc nhất vô nhị” này không ngừng phát triển. Qua đó nhằm đáp ứng nhu cầu hưởng thụ cho người dân Bến Tre nói riêng và người dân khắp nơi nói chung.

Anh Thuyên.

 

Có thể bạn quan tâm

Leave a Comment